Türkiye’de yaşayan Afgan mülteciler, sitemize gönderdikleri mektupla seslerini duyurmak, yaşadıkları sorunların çözümünü ve sorunlarıyla ilgili duyarlılığın oluşmasını istiyor. Mektup aile fertleriyle beraber 18 ilde yaşayan 1584 Afgan sığınmacı/mültecinin imzasını taşıyor.
Türkiye’deki Afgan Mülteci Grubu Koordinasyonu adına gönderilen mektupta; daha çok Afgan mültecilerin/sığınmacıların Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ile yaşadıkları sorunlara ve iletişimsizliğe odaklanmakta; aynı zamanda Türkiye’deki uzun sığınma sürecinde karşılaşılan sorunlara da değinilmekte. Mektupta 1584 Afgan sığınmacının imzası bulunmakla beraber koordinasyon 25 ilde 5000 Afgan mülteci/sığınmacı ile iletişim halinde olduklarını aynı sorunun bütün Afgan sığınmacılar tarafından yaşandığını belirtmekte. Konuyla ilgilenen sivil toplum örgütleri de Türkiye’deki Afgan mültecilerin ciddi sıkıntılar yaşadıklarını teyit ediyor.
BMMYK bizimle ilgilenmiyor
BMMYK’ya birçok kez sorunlarını e-posta, telefon ve mektup aracılığıyla ilettiklerini buna karşın cevap alamadıklarını belirten koordinasyon, BMMYK’nın Afgan sığınmacılarla ilgilenmediğini, ayrımcılık yaptığını ve sığınma sürecini yıllarca uzattığını belirtiyor.
Türkiye’deki sığınma süresinin uzunluğundan, BMMYK’yla yaşadıkları sorunlara, işsizlik, yetersiz beslenme gibi yaşadıkları birçok sorunu 10 maddede toplayan Afgan sığınmacılar sitemiz aracılığıyla BMMYK’dan duyarlılık, ilgili Sivil Toplum Örgütlerinden (STÖ) ve kamuoyundan destek bekliyor.
Not: Mektubu imzalayan sığınmacıların güvenlikleri açısından soyadlarını ve ikamet ettikleri illeri mektuptan çıkardık. Afgan Mülteci Koordinasyonu imza listesinde bulunan herkese ait orijinal imzaların ellerinde bulunduğunu her ilde temsilcilerinin bulunduğunu belirterek gerektiğinde orijinal imzaları kamuoyuyla paylaşabileceğini belirtiyor.
Kaynak göstermeden haberin kullanılması yasaktır.
Multeci.net
Sığınma temel insan hakkıdır
Türkçe Mektup
Sayın ilgili,
Türkiye’nin hassas coğrafi konumu dolayısıyla ülkelerinden kaçmak zorunda kalan birçok Afgan mülteci Türkiye’ye sığınmaya ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (BMMYK) hayatlarını korumasına zorlanmaktadır.
Birleşmiş Milletler (BM), Afganların sorunlarıyla ilgili yeterli bilgiye sahip olmasına rağmen ne yazık ki sığınma süreci geciktirilmektedir.
BMMYK kurallarına göre, bir kişi mülteci veya sığınmacı olarak kabul edildiğinde mülteci örgütleri ve sığınılan ülke, onlara yardımcı olmakla yükümlüdür. Fakat şartlar Türkiye’de sığınmacılara, ailelerinin hayatını kazanabilecek herhangi bir iş yapmasına izin vermemektedir. Buna karşın, sığınmacılar illegal olarak [Türkiye’ye sığınma amaçlı gelen kişilerin Türkiye’de çalışabilmeleri için çalışma izni almaları gerekmektedir. Çalışma izninin verilmesi çeşitli kıstaslara bağlıdır. Sığınmacıların çalışma izni alabilmeleri neredeyse imkansızdır. Detaylı bilgi için tıklayın ] ağır işlerle uğraşmakta; izinsiz çalıştıkları tespit edildiğinde ise, yüksek ücretler ödemek zorunda kalmaktadırlar. Öte yandan, BMMYK onlara herhangi bir maddi yardım sağlamamakta ve Türkiye Hükümeti ise, onları ekonomisi yeterince gelişmemiş, uygun iş imkanları bulamayacakları şehirlere yerleştirmektedir. Çok sayıda mülteci, istihdam imkanları açısından sanayisi az gelişmiş şehirlere yerleştirilmekte ve ağır işlerde çalışmaya zorlanmaktadır. Bu faktörler sığınmacıları yardım kurumlarına muhtaç bırakmakta ve hayatlarını sürdürebilmeleri için dilenmeye zorlamaktadır.
Afgan mülteciler BMMYK Ankara tarafından resmi olarak kabul edildikten sonra uzun zaman üçüncü ülkeye gitmek için beklemektedir. Ve bu bekleme 6 yılı bulabilmektedir. BM tarafından mülteci statüsü verildikten sonra 4 yıldan uzun bir süre bekleyenler vardır. Fakat bu insanlar, mülteci kabul edilmelerine rağmen hala üçüncü ülkeye gönderilmeyi beklemektedirler. Başka milletlerden olanların ise, çoğu zaman BM tarafından resmi kabul aldıktan sonra üç aydan az bir sürede yerleştirme ülkeleri belirlenmekte ve altı ay veya bir yıl içinde de Türkiye’den yerleştirme ülkelerine gönderilmektedirler.
BMMYK çalışanları, göçmen kabul eden ülkeler için sığınmacı dosyalarının değerlendirilmemesi , dosyaların yerleştirme ülkelerine sunulmaması konusunda farklı farklı sebepler ifade etmektedirler. Bazen bu hareketsizliğin göçmen kabul eden ülkelerden kaynaklandığını iddia etmektedirler. BMMYK çalışanları “Yerleştirme ülkeleri politik davranıyor ve sadece belli ülkelerden sığınmacıları kabul ediyorlar” derken, bu ülkeler ise böyle bir iddiayı reddetmektedirler.
BMMYK bazen de Türkiye’ye komşu olan ülkelerden mültecilere öncelik verildiğini söylemektedir.
Bazen mültecilerin yeterli uzmanlık ve eğitime sahip olmaması bir neden olarak sunulmaktadır. Bazen mültecilere (özel kabul veya B tipi kabul denilen) farklı bir statü verilerek yerleştirilmeleri yıllarca ertelenmektedir.
BMMYK, BMMYK ‘ya kayıtlı birçok Afgan mültecinin illegal olarak AB’ye gitmeyi tercih ettiğinin gayet farkındadır. Onlar uzun süre durumlarının değişmesini beklemeyi umut etmekte ama bu gerçekleşmemektedir. Siz ayrıca BMMYK’nın icat ettiği “Özel Kabul Durumları” veya Türkçe’de “Özel Kabul” denen uygulama yüzünden, farklı şehirlerde ikamet eden birçok Afgan ailenin Avrupa Birliği’ne (AB) gitmek için illegal olarak Türkiye’den ayrılmak durumunda kaldığının da gayet farkındasınız.
Türkiye’deki 30 ilde yaşamakta olan 5000 dolayında Afgan mülteci olarak bu mektubu imzalayarak sadece diğer milletlerden mültecilerle eşit olup olmadığımızı veya diğer milletlerin sahip olduğu insan haklarına sahip olup olmadığımız konusunu netleştirmek istiyoruz.
Siz bir mülteci olsaydınız, BMMYK Ankara Ofisinin “Yerleştirme ülkeleri politik hareket ediyor ve sadece belli milletlerden mültecileri kabul ediyor” açıklamasını nasıl karşılardınız?
BMMYK tarafından mülteci statüsü aldıktan sonra dosyalarımız göçmen kabul eden ülkelere sunulmamalı mı?
Neden biz (Afgan mülteciler) diğerleri gibi göçmen kabul eden ülkelere ulaşamıyoruz?
Neden göçmen kabul eden ülkeler bizi kabul etmiyor?
BMMYK, Türkiye’deki Afgan mülteci dosyası işlemlerinin neden bariz bir şekilde diğer mülteci dosyası işlemlerinden daha uzun sürdüğünü açıklamak durumundadır.
BMMYK, halihazırda BMMYK tarafından kabul edilen bütün Afgan mülteci dosyalarının neden 5-7 yıl askıya alındığını açıklamak durumundadır.
Afgan mültecilerin Türkiye’de geçici ikamet izni aldıktan sonra yaşadıkları sorunlar
1- Dosyalarımızın BMMYK tarafından hızlı değerlendirilmemesi sorunlarımızın büyümesine neden oluyor. Bu, mültecilerin hayatlarına telafisi imkansız zararlar veriyor. Afgan olmayan mülteciler 2 yıldan az bir sürede cevap alıp, üçüncü bir ülkeye gönderilirken, Afgan mülteciler 7 yıla kadar insani olmayan koşullarda BMMYK’dan cevap almayı beklemektedirler.
2- Afgan sığınmacı dosyalarının göçmen kabul eden ülkeler için değerlendirilmemesi yılları bulan bekleme sürelerine sebep olmaktadır. BMMYK Ankara Ofisi çeşitli bahanelerle Ülke Belirleme Bölümüne dosyaları göndermemekte ve “bu ülkeler politik hareket ediyor” demektedir. Onlar belirli milletlerden sığınmacıları seçmektedirler. İnsan Hakları Komisyonuna göre, mülteci olarak kabul edilen her bir sığınmacıya, eşit davranılmalıdır. Fakat Türkiye’de durum bunun tersidir. Belirli milletlerden mülteciler oldukça kısa bir süre için bekletilmekte ve BM’den maddi yardım almaktadır. Fakat bu durum Afgan mülteciler için oldukça farklıdır. Onlar dosya işlemleri için uzun süre beklemekte ve BMMK tarafından maddi olarak desteklenmemektedirler.
3- BMMYK’nın maddi yardımı her 100 mülteciden sadece 1 tanesine ulaşmaktadır. Bu yardımlar sadece seçili olan insanlar içindir ve dosyası ret edilen biri herhangi bir mali yardımdan faydalanamamaktadır.
4- Van’daki bazı dosyaların reddi ile ilgili cevap Ankara veya başka şehirlerde açıklanmakta ve sığınmacılar yıllarca sığınma başvurularıyla ilgili cevabı duymak için beklemektedir. Bazı durumlarda BMMYK tarafından anlaşılmayan bazı dosyalar herhangi bir araştırma yapılmadan ret edilmektedir.
5- Bazen, bir dosyanın işlemleri için, sığınmacı şehir dışına çıkmaya ve dosyayı Ankara ofisine vermeye ihtiyaç duymakta, fakat Türk polisi belirli durumlar ya da Ankara Ofisinin başvurması dışında sığınmacıların oraya gidip problemleriyle ilgili konuşmalarına izin vermemektedir.
6- Türkiye’de sığınmacıların kaldığı şehirlerde sığınmacıların sadece birer müşteri olarak kabul edilmesi, sığınmacıların herhangi bir iş faaliyetinde bulunma hakkı olmadığına dair bir kanun söz konusu. Bu, kendi içinde sorunları olan, sığınmacıların izinsiz olarak çalışmasına neden olmaktadır.
7- BMMYK, sadece mülteci olarak kabul edilen veya mültecilik başvurusunun cevaplanmasını bekleyenlerden sorumludur ve diğerleri sağlık, eğitim, ve tıbbi hizmetlerden mahrum kalmaktadır. Ekonomik yetersizlik yüzünden çok sayıda mülteci, özellikle çocuklar, yetersiz beslenme sıkıntısı yaşıyor.
8- Mülteciler için Türkiye’de barınma bulmak çok zor. Ne Türkiye Hükümeti ne de BMMYK tarafından mültecilerin sorunlarıyla ilgili adım atılmamaktadır.
9- Bir mülteci herhangi bir şekilde banka hesabı açma veya vatandaşların yararlandığı hizmetlerden yararlanma veya kendi cep telefonunu kullanma hakkına bile sahip değildir.
10- Bir mülteci ailede doğan çocuğa herhangi bir sağlık ve tıbbi hizmet sağlanmamakta ve onlar Türkiye’den ayrılana kadar herhangi bir vatandaşlığa ve eğitim olanağına olmadan yaşamaktadırlar.
Burada belirttiğimiz sorunlar ve kaygılarla ilgili olumlu değişiklikler görmeyi umut ediyoruz. Bu mektupla olumlu olarak ilgilendiğiniz için şimdiden teşekkürler.
Saygılarımızla,
Türkiye’deki Afgan Mülteci Grubu Koordinasyonu
Multeci.net
Sığınma temel insan hakkıdır
Yorum yazabilmek için oturum açmanız gerekir.