Türkiye’deki Afgan mülteciler çok zor koşullarda yaşamaktadır. Ölüm herkesin başına gelebilir. Ama bazı kişilerin ölümü mazlumca; bazılarınınki ise başkalarının duyarsızlığından, ihmalinden olur. Mülteci olunca hayat o kadar zorlaşır ki en temel haklara bile ulaşılmaz.
Kimlik olmasa da hastanenin insanları tedavi etmesi gerekir. Ama bu bazı kişilere nasip olmuyor. Bu istatistikte ismi geçenlerin çoğu tedavi olamadığı için vefat etti. Çünkü sağlık sigortaları yoktu ve kendi imkanlarıyla tedavi olamıyorlardı. Türkiye, mültecilere çalışma izni verseydi; mülteciler çalışır, kendi imkanlarıyla, başkalarına muhtaç olmadan yaşardı. Maalesef mülteciler için sağlık sigortası yok, çalışma izni yok. Ama dilenci olmak istemeyen mülteciler kaçak da olsa gidip ağır şartlar altında, en zor işleri, ucuz bir bedelle, birçok tehlikeye rağmen yapar. Modern kölelikten en büyük faydayı ise iş sahipleri kazanır. Bu iş sahipleri, iş kazaları için tazminat ödemek bir yana kazazedenin ailesine başsağlığı bile dilemez. Mültecilerin zor hayatını dile getirmek için bu istatistikleri Afgan mülteci koordinatörü Ali Hekmat’ın yazdığı makaleden Türkçeye çevirdim. İnsanların daha duyarlı olması gerekir. Emniyet Müdürlüklerinin Yabancılar Şubesinde, yabancıları anlayan, iyi kalpli kişiler görevlendirilsin. Eğer biri hastayım derse gerçekten hastadır ve gereken yapılmalıdır. Yabancılar şubesindeki polisler, bu yazıda belirtilen ölümlerde ihmali olan bazı illerdeki polisler gibi olmasın.
Mohamad Karim A. | Kırıkkale
Mohamad Karim A., 2012’de ailesiyle beraber BMMYK’ya kayıt olduktan sonra Kırıkkale’ye gönderildi. Kırıkkale’de sığınmacı olarak hayatına devam eden Karim A, diyabet hastasıydı. Karim A’nın hastaneye gitmesi için yabancı kimliği alması gerekiyordu. Ama Kırıkkale’deki yabancılar şubesi bir türlü kimlik vermedi. Haftaya gel deyip durdu. Karim A, tedavi için Kırıkkale’deki hastanelere tek tek başvurmuştu. Maalesef, hepsi kimlik olmadan kabul edemeyeceğini söylemişti. Karim A, 2013 kışının soğuk havasında tedavi olamadan hastanenin önünde hayatını kaybetti.
Züleyha Y.’nin bebeği | Balıkesir
Anne doğum için sağlık ocağından hastaneye sevk ediliyor. Ama anneye ‘daha doğum vakti değil’ deniyor ve anne eve gönderiliyor. Züleyha hanım bebeğinin hareket etmediğini fark edince hastaneye koşuyor. Ama maalesef geç kalınmıştır. Bebek ölü olarak dünyaya geliyor. Züleyha ve ailesi doktora dava açtı. Dava devam etmektedir.
Karabük’te 3 Afgan kardeş sobadan zehirlendi | Karabük
Karabük’te, ısınmak için tenekenin içerisinde kömür yakıp, uyuyan 15, 17 ve 25 yaşındaki 3 Afganistanlı kardeş, karbon monoksit gazından zehirlenerek öldü. Çocuklarının ölüm acısını yaşayan anne ve baba sinir krizleri geçirdi. Daha önce 2 çocuklarını kaybeden acılı çift 8 çocuklarından 3’ünü daha kaybetmiş oldu. Toplam 5 ölü, 1 kayıp.
Milad, İntihar ederek dünyadan kurtuldu | Karaman
Karaman’da 16 yaşındaki Milad, kaldığı evin yanındaki ahırda tavana bağladığı iple kendini asarak intihar etti.
Milad, 2011 Van depreminden sonra ailesiyle beraber Karaman’a gönderildi, Psikolojik ve maddi sorunlar nedeniyle iple hayatına son verdi. Bu olaydan tam iki ay sonra büyük abisi anne, baba ve iki kız kardeşini öldürdü.
Bir aileden dört kişinin ölümü | Karaman
Karaman’da 19 yaşındaki Afgan sığınmacı Nezar A, anne babası ve iki kız kardeşini bıçaklayarak öldürdü. Afgan gencin kardeşinin 2 ay önce intihar ettiği, o yüzden psikolojik sorunlarının arttığı belirtildi. Akşam Saat 02.45 sıralarında aile üyeleri uykudayken mutfaktan bıçak alan Afgan genç, önce odasında uyuyan 17 yaşındaki kız kardeşi Mesude A.yı bıçaklayarak öldürdü. Mesude’nin çığlıklarına uyanan annesi Nesibe (52) ve ablası Naciye A’yı (23) da kaçmaya çalıştıkları bahçede yakalayan genç, onları da defalarca bıçaklayarak öldürdü. Son olarak, evden çıkmayı başaran 63 yaşındaki babası Ahmet A’yı da cadde ortasında öldürdü.
Gül Afroz Tajik | Gaziantep
Gül Afroz, diyaliz hastasıydı. Haftada 3 gün diyaliz tedavisi görmesi gerekiyordu. Parası olmadığı için tedavi edilmeyip ölüme terk edildi.
Ahmet 16 Yaşında vefat etti | Adana
Henüz BMMYK’ya ve polise daha kayıt yaptırmamıştı. 2013 Bahar ayında Adana’daki gölde boğularak hayata veda etti.
F.Rezayi intihar etti | Erzurum
F.Rezayi, Afgan kız, ailesiyle beraber Erzurum’da sığınmacı olarak yaşıyordu. BMMYK’ya kayıtlıydı ama dosyaları ile ilgili herhangi bir gelişme yoktu. Gelecekten bir beklentisi kalmayınca üst geçitten atlayarak intihar etti. Yoğun bakımda 1 ay boyunca yapılan tedaviden sonra ölümden kurtuldu.
Muhammed Rıza S. | Kırıkkale
Kızılırmak nehrine giren Afgan mülteci Muhammed Rıza S. (24), suda boğularak vefat etti. Geride kalan eşi ve 3 yaşındaki kızı hayatın zor koşullarıyla mücadele ediyor.
Suleymani | Denizli
Dört çocuk babasıydı. 2012’de BMMYK tarafından Denizli’ye gönderildi. Suleymani beynindeki tümör ile mücadele ediyordu. En son yapılan ameliyat sırasında vefat etti. BMMYK’nın Afgan sığınmacılarla ilgili çalışmalarını askıya aldığı ( Afgan sığınmacıların başvurularıyla ilgili çalışma yürütmediği dönemde) dönemde geldiği için BMMYK ile herhangi bir görüşme yapılmamıştı. Eşi ve çocukları çok zor koşullarda hayatta kalma mücadelesi veriyor.
Sakina Fayzi Türkiye ve Yunanistan sularında boğuldu
Sakina Fayzi, 35 yaşındaydı. Ailesiyle beraber Sivas şehrinde sığınmacı olarak yaşıyordu. BMMYK, 2012’den beri Afgan mülteciler için bütün çalışmalarını kapatmıştı. Afgan mültecilerin çoğu Avrupa’ya gitmeye çalışarak, denizde boğulup ortada kalma, çaresizlik durumundan kurtuldu.
Vahide Hanım Türkiye ve Yunanistan sularında boğuldu
Vahide hanım, 16 yaşındaki çocuğu Mustafa’yla beraber yaklaşık bir buçuk sene Kars şehrinde sığınmacı olarak yaşadı. Kötü yaşam koşulları nedeniyle Avrupa’ya gitmek için deniz yolunu tercih edip, denizde boğuldular.
Hasan A. | Kars
Hasan, iki çocuğu ve eşiyle beraber 2012’de Türkiye’ye geldi. Maddi şartlar kötü olduğundan Ankara’daki parklarda yaşıyorlardı. Sonra BMMYK tarafından Kars’a gönderildiler. Hasan ve bir çocuğu Karsta bir fabrikada çalışmaya başladılar. Bir gün kafalarına demir düştü. Fabrikada baret ve koruyucu malzeme kullanılmıyordu. Hasan ve çocuğu demir altında can verdiler. Bu zor hayattan demir altında kalarak kurtuldular
Sayid Mohammad M. | Batman
2012’de Türkiye’ye gelmişti, eşi ve 2 çocuğuyla Batman’da yaşıyordu. Ölüm nedeni bilinmeyen Mohammed, Batman’da nehrinde hayatını kaybetti.
Ruqiye | Batman
Ruqiye hanım, 45 yaşındaydı. Türkiye’ye 2012’de gelmişti, Batman’da sığınmacı olarak yaşıyordu. Kalp krizi nedeniyle vefat etti. Geride kalan iki çocuğu yetimhanede kalıyor.
Sakhidad | Karaman
Sakhidad, eşi ve çocuğuyla beraber Karaman’da yaşıyordu. Sağlık sigortası olmadığından hastalığı tedavi edilmedi ve hayatını kaybetti.
Zarghuna Y. | Erzincan
Üç çocuk annesi Zarghuna, eşiyle beraber Erzincan’da yaşıyordu. Hastalığı tedavi edilmediğinden vefat etti. Çocukların babası çalışamadığı için çocuklarına bakamıyordu. O yüzden çocuklarına Türk devleti bakıyor, baba haftada bir gün çocukların ziyaretine gidiyor.
Khalil | Erzincan
Khalil, eşi ve üç çocuğuyla Erzincan’da yaşıyordu. Hastaydı ve tedavi olamadığı için vefat etti. Ailesi şimdi Erzincan’da yaşıyor. Ama yaşadıkları koşullar tahmin edemeyeceğiniz kadar kötü.
Nadir A. | Kahramanmaraş
Nadir, Timus kanseriydi, eşi ve üç çocuğuyla beraber Kahramanmaraş’ta yaşıyordu. Bir ay koma halindeydi, Kahramanmaraş hastanelerinde tedavi edilemedi. Gaziantep onkoloji hastanesine sevk edilmişti. Orada tedavi olduktan sonra Kahramanmaraş’a geri döndü ama hastalık onu rahat bırakmadı. Aralık 2013’te vefat etti.
Karaman’daki Hastanın Ölümü
İsmi bilinmeyen hastanın sağlık sigortası yoktu, maddi durumu da kötü olduğundan tedavi masraflarını karşılayamadı. Tedavi olmadan vefat etti.
İsmi bilinmeyen bir genç | Ağrı
İsmi bilinmeyen bir genç Ağrı’da çocuk kampında kalıyordu. Futbol oynarken üzerine kapı düştü. Genç, kapının altında can verdi.
İstatistikleri Derleyen: Ali Hekmat
Yorum yazabilmek için oturum açmanız gerekir.