ULUSLARARASI AF ÖRGÜTÜ BASIN AÇIKLAMASI
Uluslararası Af Örgütü, geçtiğimiz hafta Yunan sahil güvenlik görevlileri tarafından Ege Denizi’nde yapılan insan hakları ihlallerinin soruşturulması çağrısında bulundu. Uluslararası Af Örgütü temsilcileri, kendilerinin Yunanistan topraklarına deniz yoluyla girmelerini engelleyen ve Yunan sahil güvenlik görevlisi olduğu sanılan üniformalı kişilerce kötü muameleye maruz bırakıldıklarını ve denize uygun olmayan botlarla Türkiye sularına geri bırakıldıklarını iddia eden 13 kişiyle görüştü.
Türkiye’de basında 7 ve 8 Ocak 2008 tarihlerinde yer alan olay üzerine harekete geçen Uluslararası Af Örgütü temsilcileri, Türk sahil güvenlik görevlileri tarafından Türkiye’nin Ayvalık bölgesinde gözaltına alınan 13 kişiyle görüştü. Tamamı Afgan kökenli erkeklerden oluşan 13 kişilik gruptan sekizi henüz reşit değillerdi.
Uluslararası Af Örgütü tarafından tek tek görüşülen 13 kişi, Yunan adası Midilli’ye ulaşmaya çalışırlarken, Yunan bayraklı iki bottaki bazıları maskeli, üniformalı kişilerce durdurulduklarını ifade ettiler. Afganlardan bazıları maskeli kişilerce dövüldüklerini; tekmelendiklerini ve yumruklandıkları anlattılar. Af Örgütü temsilcilerine vücutlarında olay sebebiyle oluştuğunu iddia ettikleri izleri gösterdiler. Gruptakilerden 9 ve 13 yaşlarındaki en genç olanlar, maskeli kişilerin onları fiziki kötü muameleye maruz bıraktıklarını belirttiler: Daha büyük olanı yumruklandığını ve tekmelendiğini söylerken, küçük olanı tokatlandığını ifade etti. Afganlar, aynı zamanda çanta ve giysilerinin de bıçakla parçalanmış olmasından da şikayetçiler. Bazıları, kendilerine giysilerini çıkarmalarının söylendiğini ve giysilerinin de denize atıldığını anlatıyorlar. Aralarında grubun en gençlerinin de bulunduğu bazıları, sadece iç çamaşırlarıyla bırakıldıklarını anlatıyorlar. Cep telefonu ve parası olanların elinden bunların alındığı da ifadelerinde mevcut.
Bağımsız bir devlet olan Yunanistan, uluslararası ve bölgesel olarak insan haklarının korunması için üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır ve yetki alanında meydana gelen insan hakları ihlallerinden sorumludur. Yetki alanına giren eylemler genel anlamıyla devletin, ülke sahası içinde meydana gelen eylemler olarak kabul edilmektedirler. Bir devletin yetkili olduğu ülke sahası sadece sınırlar dahilindeki toprak parçası değil, aynı zamanda deniz hukukuna göre o devlete ait olan karasularıdır.
Bahsi geçen eylemler, eğer ifadelerde belirtildiği gibi gerçekleştilerse, Yunanistan, öncelikle Avrupa İnsan Hakları ve Temel Özgürlükler Sözleşmesi, Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi, Birleşmiş Milletler İşkence ve Diğer İnsanlıkdışı, Zalimane ve Küçük Düşürücü Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşme ve Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi olmak üzere, uluslararası hukuktan doğan sorumluluklarını gözardı etmektedir.
Afganlar, kendilerinin plastikten yapılmış, küreği olmayan ve delik botlara konulduklarını ve tekrar Türkiye’ye gönderildiklerini iddia ediyorlar. Böyle bir uygulama onların hayatlarını tehlikeye attığı gibi, Yunanistan’ın uluslararası ve bölgesel sorumluğu olan ‘yaşam hakkına saygı’ kuralını da ihlal etmiştir.[1]
Yukarıdaki iddialar, UAÖ’nün son aylarda hak ihlalleriyle ilgili aldığı raporlar ve Ekim 2007’de Pro-Asyl ve Lawyers for the Rights of Refugees and Migrants (Mülteciler ve Göçmenlerin hakları için Hukukçular) adlı iki STK’nın bağımsız olarak mültecilerin Ege’deki durumları ve Yunan Sahil Güvenlik Görevlilerinin onlara karşı uygulamalarıyla ilgili yayımladığı raporlarla tutarlı bilgiler içeriyor.
Bu raporun yayımlanmasının ardından Uluslararası Af Örgütü, 19 Aralık 2007’de sahil güvenlik görevlilerinin eylemleri, eğitimleri ve hiyerarşik yapılanmalarıyla ilgili araştırmanın aydınlatılmasına ilişkin duyulan endişeyle ilgili Yunan Deniz Ticareti Bakanlığı’nı uyardı, ancak bu konuya dair herhangi bir yanıt alınamadı.
Uluslararası Af Örgütü, olayla ilgili tarafsız ve bağımsız bir araştırma başlatmasını ve araştırma sonuçlarının kamuoyuyla paylaşılmasını, Yunan kolluk kuvvetleri içinde bu insan hakları ihlallerine karışanlar var ise adalet önüne çıkarılmalarını talep ediyor.
Uluslararası Sekreterya, Uluslararası Af Örgütü, 1 Easton Street, London WC1X0DW, İngiltere
[1] Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi Madde 6 ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Madde 2
Ayrıntılı bilgi için Uluslararası Af Örgütü Medya Koordinatörü ile iletişime geçebilirsiniz: Avi Haligua – avi@amnesty.org.tr 0533.297.15.31 0212.293.63.21 www.amnesty.org.tr
Müeyyitzade Mh. Galipdede Cd. No. 149 Kat:1, D:4 Beyoğlu / İstanbul
Yorum yazabilmek için oturum açmanız gerekir.